Đời nhẹ khôn kham

Đời nhẹ khôn kham (nguyên bản tiếng Séc: Nesnesitelná lehkost bytí) là tiểu thuyết của nhà văn Milan Kundera viết năm 1982 và xuất bản lần đầu tiên năm 1984 tại Pháp. Bản tiếng Việt do Trịnh Y Thư dịch (từ bản tiếng Anh The Unbearable Lightness of Being của Michael Henry Heim).

Đời Nhẹ Khôn Kham có bối cảnh diễn ra chủ yếu ở Praha trong khoảng thời gian những năm 60-70, trong đó mô tả đời sống của tầng lớp nghệ sĩ và trí thức xã hội Czech ở giai đoạn phong trào cách mạng Mùa xuân Praha diễn ra. Các nhân vật chính của truyện là Tomas, bác sĩ phẫu thuật; Tereza, vợ của Tomas, phóng viên ảnh luôn u sầu vì thói không chung thủy của chồng mình; Sabina, người tình của Tomas, là nữ nghệ sĩ có tinh thần tự do, phóng khoáng; và Franz, một giáo sư đại học người Thụy Sĩ, người đem lòng yêu Sabina.
 
Mỗi nhân vật đều là một hình ảnh ẩn dụ:
- Tomas là hình ảnh của sự mập mờ, người chồng hay thay lòng đổi dạ, một người sống hiện sinh, về cả thẩm mỹ và đạo đức.
- Tereza là hình ảnh của đạo đức, người vợ chung thủy hết lòng vì chồng, mang trong mình tình yêu thuần khiết.
- Sabina là cái “nhẹ”, mà theo Kundera là nét đặc biệt của tính hiện đại.
- Franz, cũng như Tereza, tượng trưng cho cái “nặng”: Franz vùng vẫy trong một cuộc hôn nhân không tốt đẹp, còn Tereza hiện thân cho thế giới cũ.