Bàn về khoa học

Tiểu luận này được Leon Tolstoy viết vào nửa đầu tháng 7 năm 1909, để trả lời bức thư của một người nông dân ở tỉnh Simbirsk, tên là F. Abramov, mà ông nhận được hồi cuối tháng 6 năm đó. 
…
Leon Tolstoy đã có thái độ nghiêm túc đối với việc trả lời bức thư, ông tiến hành soạn thảo từ ngày 1 đến ngày 19 tháng 7 năm 1909. Ông đã đọc và thảo luận với những người thân cận. Đề nghị của người nông dân F. Abramov phù hợp với suy nghĩ trong nhiều năm của Leon Tolstoy về các nguyên tắc đạo đức của tri thức khoa học, về sự kiện là khoa học là ý thức của xã hội. Nội dung của nền giáo dục thế hệ trẻ phụ thuộc nhiều vào tình trạng của khoa học. 
Theo ý nhà văn, cơ sở của toàn bộ nền giáo dục phải là khoa học của đời sống - “kiến thức về việc mỗi người cần phải làm gì để có cuộc sống tốt nhất có thể trong thế giới này nghĩa là biết phải làm những gì và không được làm những gì”. 
Leon Tolstoy thể hiện những suy nghĩ thực tế đối với các nhà sư phạm rằng người ta không thể tự phát hiện ra được những kiến thức đó, họ “phải học” như “toàn bộ giống người đã từng học”. 
…….

Leon Tolstoy thể hiện tư tưởng cho rằng con đường đưa mỗi người đến với trải nghiệm đạo đức của nhân loại phải phù hợp với con đường mà nhân loại đã tạo ra kinh nghiệm đó, như một số những người vĩ đại của quá khứ, các nhà triết học, các nhà tư tưởng, các nhà hoạt động tôn giáo đã giải quyết những vấn đề của quan hệ mang tính đạo đức đối với hiện thực xung quanh, với lao động, với đời sống, với giáo dụ Môn khoa học này, theo Leon Tolstoy, phải dễ hiểu và dễ tiếp cận đối với nhà khoa học và người thuộc tầng lớp bình dân.